In de nieuwste editie van het blad Medisch Ondernemen (oktober 2016) verscheen een artikel over Caresharing, waarin CEO Tijs Rietjens wijst op het belang van digitale samenwerking in de zorg.
Digitaal samenwerken
Zorgprofessionals in de eerste lijn werken steeds meer samen met andere zorgverleners buiten hun eigen praktijk. De ICT die deze samenwerking faciliteert is sterk in ontwikkeling. Over knelpunten en keuzes.
Waarom zouden zorgverleners onderling meer samen moeten werken? De World Health Organisation (WHO) heeft hierover in haar document WHO global strategy on integrated people-centred Health Services geschreven dat er een wereldwijde verandering nodig is naar meer geïntegreerde, ‘people-centred health services’. De wijze waarop zorgsystemen nu ingericht zijn is onhoudbaar. Volgens de WHO is een van de belangrijke stappen naar een meer duurzame inrichting van zorgsystemen dat artsen, ziekenhuizen en andere zorgprofessionals en -instellingen gestimuleerd worden om netwerken te vormen waarin men samenwerkt en van waaruit patiëntenzorg gecoördineerd wordt. Alleen zo kunnen we de kwaliteit en beschikbaarheid van zorg op duurzame wijze garanderen.
Verschillende systemen
Ook in Nederland zien we dat zorgverleners in de eerste lijn steeds meer samenwerken in bijvoorbeeld zorggroepen of binnen de wijk. Bij het vormen van netwerken van zorgverleners en coördineren van zorg speelt ICT een belangrijke randvoorwaardelijke rol.
“Onbeveiligde mail of WhatsApp mag niet”
De afgelopen jaren is een groot aantal ICT- systemen en –applicaties ontwikkeld dat de samenwerking tussen zorgverleners ondersteunt. Met het ontstaan van de ketenzorg kwamen er keteninformatiesystemen (KIS). Voor samenwerking met zorgverleners buiten de zorggroep zijn er platforms ontwikkeld waarin ook de mantelzorg, thuiszorg of patiënt een rol spelen. Er zijn ook simpelere diensten die vooral zorgen voor veilig berichtenverkeer.
Knelpunten
Een belangrijk knelpunt bij het uitwisselen van gegevens tussen zorgverleners is natuurlijk de veiligheid van patiëntgegevens. Informatie uitwisselen over patiënten met onbeveiligde mail of via WhatsApp mag niet volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens.
Een ander knelpunt is dat de verschillende systemen die in de zorg worden gebruikt niet met elkaar praten. Gebruik van een groot aantal informatiesystemen hoeft geen probleem te zijn voor informatie-uitwisseling zolang de verschillende systemen elkaar maar begrijpen en dat is in Nederland zeker nog niet het geval. Veel systemen zijn enorm verouderd of hebben in de basis niet gezorgd voor een goede ‘interoperabiliteit’ van gegevens.
Nog lastiger is het om contextspecifiek informatie uit te wisselen: als zorgverlener wil je vaak niet alle informatie over de patiënt delen, maar alleen wat relevant is binnen een bepaalde context.
Er is (nog) niet één landelijke infrastructuur om gegevens uit te wisselen. Het Landelijk Schakelpunt moet hier de oplossing voor zijn maar dat heeft tot dusver nog niet geleid tot een infrastructuur waar we op grote schaal en contextspecifiek informatie kunnen uitwisselen.
Toch doen
Dat zou u echter niet moeten weerhouden om nu al aan de slag te gaan met het digitaal samenwerken met andere praktijken en zorgprofessionals. De voordelen van het werken in netwerken waarin informatie centraal geregistreerd wordt en van waaruit zorg gecoördineerd wordt wegen ruimschoots op tegen de beperkingen die er nu nog zijn. Belangrijk is om goed na te denken over welke technische oplossing het beste past bij uw samenwerkingsrelaties.
Tijs Rietjens is CEO bij Caresharing, platform voor online samenwerking in de zorg (tijsrietjens@caresharing.eu, www.caresharing.com)
Joost Leferink, huisarts bij Huisartsenpraktijk Rustenburg in Amsterdam en kaderhuisarts Beleid & Beheer. Ontwikkelde een app voor samenwerking rondom de intensieve patiënt.
“Hulpverleners kunnen snel berichten uitwisselen”
Twee jaar geleden kwamen we samen met de wijkverplegingsorganisatie Buurtzorg op het idee dat we graag meer digitale ondersteuning wilden bij de samenwerking, vooral bij de zorg voor intensieve patiënten.
Samen met Caresharing, de leverancier van ons KIS, zijn we gaan bouwen aan een app waarmee je rond elke intensieve patiënt een tijdelijk team kunt creëren. In dat team, dat per patiënt verschilt, zitten dan bijvoorbeeld de huisarts, de wijkverpleegkundige, de apotheker maar ook de maatschappelijk werker of de mantelzorger.
Een belangrijk onderdeel van het systeem is een soort beveiligde WhatsApp waarmee de verschillende hulpverleners snel berichten kunnen uitwisselen. Een ander onderdeel is een beperkt medisch dossier, waarvan de huisarts en de wijkverpleging ook delen kunnen importeren in hun eigen systemen.
Inmiddels zijn we in de testfase van dit systeem. Het is een zaak van de lange adem, maar wel iets waar we in de praktijk echt wat aan hebben.
